เหรียญรัชฎาภิเษกมาลา

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเหรียญที่ระลึกในวโรกาสต่างๆ มากมาย ซึ่งล้วนนับเป็นเหรียญที่ทรงคุณค่า และเป็นที่นิยมสะสมอย่างมาก เนื่องด้วยเป็นเหรียญที่ได้รับพระราชทานจาก "สมเด็จพระปิยมหาราช" พระมหากษัตริย์ที่เป็นที่เคารพรักของปวงชนชาวไทยทุกคน อาทิ เหรียญรัชฎาภิเษกมาลา เหรียญปราบฮ่อ เหรียญรัชมังคลาภิเษก เหรียญประพาสมาลา เป็นต้น

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชสมภพเมื่อวันอังคารที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2396 เสด็จขึ้นครองราชสมบัติแทนพระราชบิดา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ในปี พ.ศ. 2411 พระองค์นับเป็นพระมหากษัตริย์ที่ทรงครองราชย์นานที่สุดของบรรดาพระมหากษัตริย์ที่ปรากฏในพงศาวดารก่อนๆ มา นานถึง 42 ปี ทรงพัฒนาสยามประเทศให้เจริญก้าวหน้าทัดเทียมอารยประเทศทั้งด้านการปกครอง การศึกษา การศาล การสาธารณูปโภค การต่างประเทศ และการเศรษฐกิจ จนทำให้ประเทศไทยเป็นที่รู้จักและยอมรับของนานาประเทศ ทรงเอาพระทัยใส่ในความเป็นอยู่ของพสกนิกรอย่างเสมอต้นเสมอปลาย นอกจากนี้พระองค์ทรงมีพระปรีชาสามารถด้านวรรณกรรม ทรงแต่โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน บทละครรวมทั้งร้อยแก้วต่างๆ ได้อย่างหาผู้ใดเปรียบมิได้ ทั้งเชิงประวัติศาสตร์ ประเพณี หรืออื่นๆ ก็ตาม พสกนิกรชาวไทยทั้งประเทศจึงพร้อมใจกันสร้าง "พระบรมรูปทรงม้า" น้อมเกล้าฯถวาย พร้อมด้วยการเฉลิมพระบรมนามาภิไธยว่า "สมเด็จพระปิยมหาราช" อันแปลว่า พระราชาอันเป็นที่รักยิ่งแห่งราษฎร พระองค์เสด็จสวรรคตในวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 รวมพระชนมายุ 57 พรรษา ปวงชนชาวไทยจึงนับเอาวันที่เสด็จสวรรคตเป็นวันสำคัญวันหนึ่งของประเทศ เรียกว่า "วันปิยมหาราช"

สำหรับ "พันธุ์แท้พระเครื่อง" ฉบับนี้ ขอนำเสนอ "เหรียญรัชฎาภิเษกมาลา" ซึ่งเป็นเหรียญอิสริยาภรณ์ที่พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อพระราชทานเป็นที่ระลึกแก่ข้าราชการทั้งฝ่ายหน้าและฝ่ายในเนื่องในงานสมโภชสิริราชสมบัติครบ 25 ปี และพระราชพิธีฉัตรมงคลและฉลองพระไตรปิฎกในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2436 หรือ ร.ศ. 112

"เหรียญรัชฎาภิเษกมาลา" หรือที่ทั่วๆ ไปนิยมเรียกว่า "เหรียญเปลือย" เนื่องด้วยไม่มีฉลองพระองค์ ลักษณะเป็นเหรียญทรงกลมแบน ยกขอบ มีทั้งขนาดใหญ่ กลางหรือย่อ และขนาดจิ๋ว ด้านหน้ามีพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ไม่มีฉลองพระองค์ โดยรอบขอบเหรียญมีข้อความ "สมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ปรมราชาธิราช" ด้านหลัง ตรงกลางมีข้อความ "ที่รลึกการพระราชพิธี ฉลองสิริราชสมบัติครบ 25 ปี วันที่ 1 ตุลาคม รัตนโกสินทรศก 112" โดยรอบเป็นวงช่อพุทธรักษาและช่อชัยพฤกษ์ ด้านบนมีห่วงไว้สำหรับห้อยกับแพรแถบสีชมพู กว้าง 2.5 เซนติเมตร มีริ้วสีขาวทั้งสองข้าง มีการสร้างเป็น 3 เนื้อ คือ "เหรียญทองคำ" สำหรับพระราชทานแก่วงศ์ชั้นสูง "เหรียญเงินไม่มีห่วง" พระราชทานแก่ฝ่ายใน และ "เหรีญทองแดง" พระราชทานแด่พระภิกษุสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ ประการสำคัญที่สุดคือ ผู้ที่ได้รับพระราชทานเหรียญนี้แล้วต้องไปลงชื่อในสมุดทะเบียนของกระทรวงมุรธาธร จึงจะประดับเหรียญนี้ได้ หากไม่ไปลงชื่อจะประดับเหรียญไม่ได้ ถือว่าเป็นเหรียญปลอมไม่ได้รับพระราชทานครับผม